Podróże MM
Historia Katalonii - dążenie do niepodległości.
Katalonia (kat. Catalunya, hiszp. Cataluña) to autonomiczny region w północno-wschodniej Hiszpanii. Kojarzony jest on głównie ze słoneczną Barceloną wraz ze słynnym klubem piłkarskim. Polskie media niewiele mówią jednak o ruchu separatystycznym Katalończyków, którzy usiłują oderwać się od Hiszpanii i powstać jako niezależne państwo na mapie Europy. Z racji naszego wyjazdu do Barcelony, stolicy Katalonii, postanowiłem głębiej przyjrzeć się historii tego regionu. Zachęcam do lektury.źródło: quebec.huffingtonpost.caKatalonia zajmuje obszar 31 895 km² na którym mieszka 7 512 982 ludzi. Autonomiczny region graniczy od północy z Francją i Andorą. Długość wschodniego wybrzeża wynosi 580 km. Dominują tereny wyżynno-górzyste. Językami urzędowymi są hiszpański, kataloński oraz mniej popularny - oksytański. Stolicą Katalonii jest Barcelona. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ HISTORIA ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦♦ STAROŻYTNOŚĆW starożytności obszary Katalonii zamieszkiwali Celtoiberowie, czyli ludy o celtyckich korzeniach. Później znaczne tereny półwyspu iberyjskiego należały do prowincji rzymskiej Hispania Tarraconensis ze stolicą w Tarraco - dzisiejsza Terragona. ♦ ŚREDNIOWIECZEW VI wieku naszej ery Cesarstwo Rzymskie zostało zaatakowane przez ludy germańskie. Wizygoci opanowali cały półwysep, z wyjątkiem małego górzystego terenu należącego do Basków. Z początku Iberowie nie byli przychylni nowym germańskim władcom, lecz z czasem ludy się zasymilowały. Tereny dzisiejszej Hiszpanii były wielkim kotłem. Po Wizygotach przybyli Frankowie (507-531) którzy zaatakowali Królestwo od północy odbierając Akwitanię, czyli południowo-zachodnie ziemie dzisiejszej Francji. W 711 roku zaatakowali Arabowie, którzy zdobyli półwysep zakładając Emirat Kordobański (od 929 r. Kalifat). Katalonia była podzielona między Arabów a Królestwo Zachodnio-Frankijskie. Pamiętajmy, że Katalonia nie istniała jeszcze jako samodzielne państwo ani naród. Dopiero w latach 1000-1035 północne królestwa Hiszpanii zaczęły się jednoczyć przeciwko muzułmanom. Od 1034 roku mamy do czynienia z niezależnym Hrabstwem Barcelony, które było już niepodległe wobec Franków. W tym okresie kształtował się język kataloński. W 1137 roku hrabstwo połączyło się z Królestwem Aragonii unią personalną. Obym władcą spajającym narody był Alfons II. Rozpoczął się złoty wiek w historii Katalonii, choć pozostała ona jednak w cieniu Aragonii, która panowała w basenie Morza Śródziemnego zajmując terytorium wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego, Majorki, Sardynii i Sycylii, zaś w 2. połowie XV wieku nawet południowego Półwyspu Apenińskiego i wschodniej Grecji. Królestwo Aragonii♦ NOWOŻYTNOŚĆOd 1556 roku Królestwo Aragonii znajdowało się pod berłem hiszpańskiej linii Habsburgów. 22 maja 1640 roku wybuchło powstanie w Barcelonie przeciwko królowi Filipowi IV Habsburgowi (tzw. wojna żeńców). Powodem była unia personalna Aragonii i Kastylii, która spowodowała, że Katalonia przestała się liczyć. Upadł port w Barcelonie z powodu ukierunkowania handlu z koloniami. Powstanie krwawo stłumiono a monarchowie stopniowo ograniczali autonomię prawną (fueros). Ostatecznie podzielono Katalonię między Hiszpanię a Francję, która później włączyła się do konfliktu (1659 - pokój pirenejski). W 1705 roku wybuchło powstanie. Katalończycy próbowali wykorzystać wojnę o sukcesję hiszpańską. Próba wyrwania się spod rządów okupanta zakończyła się fiaskiem. W 1716 roku Filip V Burbon całkowicie odebrał Katalonii fueros i wprowadził na terenach dawnego Królestwa Aragonii prawo kastylijskie. Jakiś czas później zabroniono używać języka katalońskiego. W XIX wieku odrodziły się tendencje autonomiczne Katalonii. źródło: www.guerradesuccessio.cat♦ POCZĄTEK XX WIEKU6 kwietnia 1914 roku cztery okręgi - Barcelona, Girona, Terragona i Lleida) utworzyły tzw. Mancomunitat de Catalunya, czyli inaczej Wspólnotę Katalonii. Utworzono rząd (Consell) z prezydentem na czele. Lokalny rząd przywrócił język kataloński po blisko 150 latach, wprowadzając reformę ortografii. Kraj zaczął się rozwijać pod względem infrastruktury. Niestety czas autonomii szybko upadł. Mancomunitat de Catalunya zlikwidowano w 1925 podczas dyktatury Miguela Primo de Rivery. Generał wprowadził cenzurę i zdelegalizował wszystkie partie poza założoną przez niego Unión Patriótica Española (Hiszpańska Unia Patriotyczna). W efekcie gospodarczej klęski i narastającej opozycji, w 1930 Primo de Rivera został obalony. Pojawiła się ponownie nadzieja dla Katalonii. W tym samym roku Hiszpania uznała jej częściową autonomię w ramach republiki pod nazwą Generalitat de Catalunya. W 1934 r. ówczesny prezydent Generalitat Lluís Companys proklamował po raz kolejny powstanie Republiki Katalońskiej jako niepodległego państwa. Spotkało się to z ogromnym oporem rządu Hiszpańskiego, który uwięził rząd Kataloński w więzieniach i odebrał wcześniej uznaną autonomię. Ogłoszenie republiki w Barcelonie (1931) źródło: wikipedia♦ WOJNA DOMOWA W HISZPANIIW 1936 roku wybuchła w Hiszpanii wojna domowa, w której Katalończycy opowiedzieli się po stronie Republiki, utrzymując swą częściową niezależność w latach 1936-39. W 1938 r. frankijscy nacjonaliści rozpoczęli ofensywę na terenach Katalonii. 26 stycznia 1939 roku zdobyli oni Barcelonę opanowując również wszystkie okoliczne ziemie sięgające Francji. Rząd Barcelony otrzymał azyl we Francji. Autonomię Katalonii zniesiono całkowicie na mocy dekretu generała Franco w 1938 roku. Zabroniono używania języka katalońskiego oraz wszelkich innych symboli. Wszelkie demonstracje były krwawo tłumione przez wojsko.Katalonia 1940 - "Jeśli jesteś Hiszpanem, mów po hiszpańsku"♦ WSPÓŁCZESNA AUTONOMIAPo raz kolejny Katalonia uzyskała częściową autonomię w 1975 roku po śmierci dyktatora Franco. W 1978 roku Hiszpania przyjęła nową konstytucję. Ponownie działa Generalitat de Catalunya, na który składają się: Parlament (Parlament de Catalunya), Prezydencja (prezydent kieruje rządem), Rząd (Govern) i Wyższy Trybunał Sprawiedliwości (Tribunal Superior de Justícia). Prezydent jest wybierany przez parlament i mianowany przez króla Hiszpanii. Najczęściej jest nim przywódca partii, która otrzymała najwięcej głosów w wyborach do parlamentu Katalonii. Do głównych partii rządu należą:- PSC - Partit dels Socialistes de Catalunya - socjaliści których domeną jest szeroka autonomia.- ERC - Esquerra Republicana de Catalunya - partia republikańska opowiadająca się za niepodległością Katalonii.- CIU - Convengència i Unió - prawica opowiadająca się za poszerzeniem autonomii.- PPC - Partit Popular de Catalunya - prawica proklamująca ścisłą współpracę z rządem Hiszpanii.ca.wikipedia.org♦ RUCH NIEPODLEGŁOŚCIOWYSzacuje się, że ponad 70% Katalończyków popiera całkowitą separację od Hiszpanii. Najczęściej manifestacje odbywają się 11 września, kiedy to autonomiczny rejon obchodzi swoje najważniejsze święto narodowe zwane la Diada. Jest to rocznica...przegranej wojny i zajęcia Barcelony przez Burbonów w 1714 roku. 11 września Katalonia tętni życiem, wszędzie gra muzyka, miasta zdobią flagi, odbywają się liczne przemarsze i zgromadzenia - tego dnia Katalonia nawołuje do wyzwolenia. źródło: m24digital.com© David Ramos/Getty Images
